Jak złożyć zawiadomienie o popełnionym przestępstwie
| PL | EN |
Jeśli zostałeś(aś) pokrzywdzony(a) przestępstwem - (ukradziono Ci, telefon, pieniądze, pobito Cię, ktoś Cię oszukał), lub byłeś(aś) bezpośrednim świadkiem takiego zdarzenia ZŁÓŻ ZAWIADOMIENIE O POPEŁNIENIU PRZESTĘPSTWA
Gdzie złożyć zawiadomienie?
W tym celu najlepiej udaj się do najbliższego komisariatu Policji lub jednostki prokuratury. Zawiadomienie możesz złożyć ustnie lub pisemnie. Ustne złożenie zawiadomienia polega na opowiedzeniu policjantowi/prokuratorowi o całym wydarzeniu. Po złożeniu ustnego zawiadomienia możesz zostać od razu przesłuchany(a) w charakterze świadka. Zarówno zawiadomienie, jak i przesłuchanie zostaną zapisane w protokole, który wypełni policjant/prokurator. Na koniec protokół musi zostać podpisany przez Ciebie. Jeżeli pragniesz złożyć zawiadomienie pisemnie, pismo zawierające informacje, jakie chciałbyś(abyś) przekazać organom ścigania, zostaw na komisariacie Policji lub w prokuraturze albo wyślij je drogą listowną .
PAMIĘTAJ
Do złożenia zawiadomienia o przestępstwie uprawniona jest każda osoba, która posiada taką informację, bez względu na wiek, płeć, rasę, narodowość itp. Jeśli nie włada językiem polskim protokół zostanie sporządzony z udziałem tłumacza.
Możesz też przyjść z osobą, posługującą się językiem polskim w mowie i w piśmie, która wskazana przez Ciebie będzie tłumaczyć Twoje słowa. Wtedy policjant/ka w sposób ważny przyjmie od Ciebie zawiadomienie o przestępstwie. Warunkiem udziału w tej czynności osoby wskazanej przez Ciebie jest to, aby nie była ona świadkiem tego zdarzenia. Przychodząc z taką osobą skrócisz czas oczekiwania na przyjęcie zawiadomienia spowodowany przywołaniem biegłego tłumacza, który jest spoza jednostki Policji.
Jeżeli zaś zawiadamiającym jest osoba głucha lub niema, wszelkie czynności zostaną przeprowadzone z udziałem biegłego sądowego o odpowiedniej specjalności (dotyczy to sytuacji, gdy zawiadomienie jest składane w formie ustnej).
Ważne
Zgodnie z polską procedurą karną, osoba powyżej 17 roku życia, składająca zawiadomienie o przestępstwie, jest informowana m.in. o odpowiedzialności karnej za powiadomienie Policji o niepopełnionym przestępstwie, za fałszywe oskarżenie oraz za składanie fałszywych zeznań artykuł 238, 234, 233 paragraf 1 kodeksu karnego.
Co powinno zawierać zawiadomienie
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa musi zawierać następujące informacje:
- Twoje imię i nazwisko;
- imiona rodziców oraz panieńskie nazwisko matki;
- datę i miejsce urodzenia;
- adres zamieszkania;
- numer PESEL;
- numer oraz serię dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość
- Zawiadomić o popełnieniu przestępstwa można na dwa sposoby:
- Osobiście, zgłaszając taki fakt w komisariacie Policji właściwym wg miejsca popełnienia przestępstwa
- pisemnie, wysyłając odpowiednie pismo do właściwej jednostki Policji lub właściwej wg miejsca zaistnienia przestępstwa Prokuratury Rejonowej
- Pismo takie powinno zawierać:
- wskazanie osoby zawiadamiającej wraz z adresem korespondencyjnym i numerem telefonu
- wskazanie osoby pokrzywdzonej, jeżeli jest inną, niż zawiadamiająca
- podanie czasu i miejsca popełnienia czynu
- możliwie najbardziej dokładny opis zdarzenia
- określenie wysokości poniesionej szkody - w przypadku przestępstw przeciwko mieniu
- podanie ewentualnych świadków
- informacje o posiadanych dowodach, w szczególności gdy istnieje ryzyko ich utraty lub zniekształcenia
- jeśli to możliwe - wskazanie sprawcy przestępstwa lub osoby podejrzewanej o jego popełnienie
- pismo powinno być opatrzone datą i podpisane.
Zawiadomienie o przestępstwie powinno zawierać jak najwięcej konkretnych informacji. Jeżeli uważasz, że jesteś w stanie sam(a) wyczerpująco opisać, co się wydarzyło (a zdarzenie nie wymaga natychmiastowych działań organów ścigania), możesz wysłać pocztą czy też przynieść osobiście do jednostki Policji napisane przez siebie zawiadomienie o przestępstwie.
Zawiadomienie o przestępstwie ma obowiązek przyjąć od Ciebie każdy funkcjonariusz Policji na każdym posterunku, komisariacie i w każdej komendzie Policji, sporządzając protokół przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie. O tym kto będzie prowadził Twoją sprawę zostaniesz poinformowany(a) pismem przesłanym na adres, który podasz w zawiadomieniu o przestępstwie. Dlatego w takiej sytuacji gdy jesteś poszkodowanym, świadkiem przestępstwa należy każdorazowo informować Policję o zmianie adresu zamieszkania.
Jeżeli złożyłeś(aś) zawiadomienie o przestępstwie, musisz liczyć się z faktem, że tym samym przyjąłeś(aś) na siebie pewne obowiązki. Będzie ich więcej w sytuacji, gdy jednocześnie jesteś pokrzywdzonym lub/i świadkiem przestępstwa.
Świadek ma obowiązek stawić się na każde wezwanie organu prowadzącego postępowanie (artykuł 177 paragraf 1 kodeks postepowania karnego. Na świadka, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu oddalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem lub bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznań, można nałożyć karę pieniężną w wysokości do 10 000 złotych, a ponadto zarządzić jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie (artykuł 285 paragraf 1 i 2 kodeksu postepowania karnego.) Pokrzywdzony, przebywający za granicą, ma obowiązek wskazać adresata(kę) dla doręczeń w kraju, czyli osobę upoważnioną do odbioru korespondencji. Jeśli tego nie zrobi, pismo zostanie wysłane na ostatnio znany adres w kraju albo – jeżeli takiego adresu nie ma – będzie załączone do akt sprawy i uznane za doręczone (artykuł 138 kodeks postępowania karnego). Jeżeli pokrzywdzony zmieni miejsce zamieszkania lub pobytu i nie poda Policji nowego adresu,pismo zostanie wysłane na poprzedni adres i uznane za doręczone (artykuł 139 paragraf 1 kodeksu postępowania karnego).
Przed złożeniem zawiadomienia o przestępstwie – w rozmowie z policjantem(ką) – zostaniesz pouczony o treści dwóch ważnych przepisów kodeksu karnego. Jest to artykuł 238 kodeksu karnego, przewidujący odpowiedzialność karną za zawiadomienie organów ścigania o niepopełnionym przestępstwie oraz artykuł 234 kodeksu karnego który określa odpowiedzialność karną za fałszywe oskarżenie innej osoby o popełnienie przestępstwa.
Warto, abyś wiedział, że odpowiedzialność karna w wymienionych sytuacjach przewidziana jest tylko wtedy, gdy ktoś świadomie wprowadził w błąd Policję lub prokuratora.
Nie poniesiesz odpowiedzialności, jeśli Twoje zawiadomienie o niepopełnionym przestępstwie lub fałszywe oskarżenie innej osoby wynikało z błędnego przekonania, które powziąłeś na podstawie okoliczności towarzyszących zdarzeniu (przez to wyciągnąłeś mylne wnioski co do zaistnienia przestępstwa lub co do jego ewentualnego sprawcy). Dlatego ważne jest, aby Twoja relacja o zdarzeniu była pełna i wyczerpująca, abyś powiedział(a) wszystko, co wiesz na temat okoliczności popełnienia przestępstwa, nie obawiając się odpowiedzialności karnej w związku z przedstawieniem swoich uzasadnionych podejrzeń co do sprawcy. Przyjęcie takiej taktyki od początku sprawy pomoże właściwie ukierunkować działania organów ścigania i na pewno zwiększy ich skuteczność.
Jeżeli w wyniku czynu zabronionego utraciłeś(aś) jakieś przedmioty, np. sprzęt RTV, rower,telefon komórkowy, idąc do jednostki Policji w celu złożenia zawiadomienia o przestępstwie, zabierz ze sobą dokumenty, na podstawie których można ustalić cechy identyfikacyjne (numery fabryczne) tych przedmiotów. Umożliwi to niezwłoczne zarejestrowanie ich w policyjnej bazie rzeczy utraconych, co znacznie zwiększa szanse na odzyskanie. Dane te możesz również przekazać w późniejszym terminie, jeśli nie dysponujesz nimi od razu. Jeśli straciłeś(aś) przedmioty nieposiadające oznaczeń numerycznych (np. obrazy), ale masz ich zdjęcia – zabierz je ze sobą, zostaną włączone do akt sprawy.
Składając zawiadomienie o przestępstwie, podaj wszystkie informacje, które mogą być pomocne organom ścigania w wykryciu sprawcy, w tym dane ewentualnych świadków. Jeżeli nie znasz ich tożsamości, możesz powiedzieć, że świadkiem był np. mężczyzna z pobliskiego kiosku, który podjął próbę samodzielnego zatrzymania sprawcy. Na podstawie tak przekazanych informacji, Policja ustali personalia świadka i przyjmie od niego zeznania w Twojej sprawie. Przekaż także wszelkie inne informacje,które mogą być przydatne, np. na temat rozmieszczenia kamer, ochrony budynku.
Jeżeli w wyniku przestępstwa odniosłeś(aś) obrażenia i udzielano Ci pomocy medycznej, zabierz ze sobą wszystkie związane z tym dokumenty. Dostarczą one Policji ważnych informacji na temat charakteru Twoich obrażeń, zakresu i rodzaju udzielonej Ci pomocy, lekarza, który udzielał tej pomocy. Dokumenty będą też mieć znaczenie dla wstępnej kwalifikacji czynu (określenia, jakiego przestępstwa padłeś ofiarą).
Jeżeli masz taką możliwość, postaraj się do czasu przyjazdu funkcjonariuszy Policji zabezpieczyć przed zniszczeniem wszystkie dowody i ślady, które pozostawił sprawca. Czasem zabezpieczenie śladów może polegać na bardzo prostej czynności, np. gdy przy altanie, do której dokonano włamania,znajdziesz zgubione przez sprawcę rękawiczki, wystarczy przykryć je czymś, by nie padał na nie deszcz lub śnieg.
Nigdy niczego nie sprzątaj i nie zmieniaj położenia żadnych przedmiotów!
Zaufaj policjantom, którzy wykonują czynności w związku z Twoim zgłoszeniem. Jeżeli masz wątpliwości, dlaczego coś robią lub przeciwnie – dlaczego czegoś nie robią, po prostu zapytaj. W szczególności nie bój się pytać o swoje prawa i obowiązki. Dowiedz się też, jak ewentualnie sam, możesz pomóc.